Σύνδρομο της άπνοιας του ύπνου
Σύνδρομο της άπνοιας του ύπνου
Είναι ένα σύνδρομο το οποίο ανακαλύφθηκε τα τελευταία χρόνια και ονομάζεται:Σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο ή Απνοϊκό σύνδρομο ή Αποφρακτική άπνοια του ύπνου
Αποτελεί συχνή διαταραχή που εκδηλώνεται με
- έντονο ροχαλητό (θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι το σύνδρομο αυτό εκδηλώνεται σχεδόν πάντα με έντονο ροχαλητό,αντιθέτως όμως το έντονο ροχαλητό από μόνο του δεν υποδηλώνει απαραίτητα το σύνδρομο)
- επαναλαμβανόμενα επεισόδια σταματήματος της αναπνοής (άπνοιες)
- μικροαφυπνίσεις στη διάρκεια του νυκτερινού ύπνου
Έτσι καταστρέφεται ο φυσιολογικός ύπνος και ο ασθενής παρουσιάζει
- δυσκολία στην αφύπνιση
- πρωϊνούς πονοκεφάλους
- έντονη κόπωση και υπνηλία την ημέρα
Οφείλεται στο κλείσιμο των ανωτέρων αεραγωγών (συμπίπτουν τα τοιχώματα των αεραγωγών λόγω ανατομικής κατασκευής)(εικ.1).Είναι διαταραχή με σοβαρές και επικίνδυνες συνέπειες,η οποία όμως αφού διαγνωσθεί,θεραπεύεται πάντα.Η διάγνωση γίνεται με τη λεγόμενη "μελέτη ύπνου" ή "πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου".
Δείτε στο κόκκινο τετράγωνο πόσο κλειστός είναι ο αεραγωγός και συγκρίνετε την αντίστοιχη περιοχή (πράσινο τετράγωνο) στο υγιές άτομο.
αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το απνοϊκό σύνδρομο,διαβάστε παρακάτω
ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΤΟΥ ΥΠΝΟΥ
Το σύνδρομο της άπνοιας στον ύπνο (ΣΑΥ) ή απνοϊκό σύνδρομο όπως λέγεται,είναι μία αρκετά σοβαρή και συχνή διαταραχή που αφορά όλες τις ηλικίες και των δύο φύλων.Συχνότερα όμως παρουσιάζεται στους άνδρες μετά την ηλικία των 40 ετών . Η γενική επίπτωσή του στον πληθυσμό είναι περίπου 4-6 %.
Τι ακριβώς όμως είναι το απνοϊκό σύνδρομο ;
Πρόκειται για επαναλαμβανόμενα επεισόδια διακοπής της αναπνοής (γι` αυτό λέμε άπνοια) κατά τη διάρκεια του ύπνου.Οι πάσχοντες παρουσιάζουν έντονο ροχαλητό το οποίο διακόπτεται από επεισόδια άπνοιας.Αυτό συμβαίνει καθ`όλη τη διάρκεια του ύπνου με αποτέλεσμα να προκαλούνται διαταραχές της οξυγόνωσης του αίματος,διαταραχές του καρδιακού ρυθμού και μικρο-αφυπνίσεις. Έτσι καταστρέφεται η φυσιολογική δομή του ύπνου.Τα απνοϊκά επεισόδια (το σταμάτημα της αναπνοής δηλαδή) γίνεται αντιληπτό από τους οικείους του,συνήθως από το/τη σύζυγο,οι οποίοι πολλές φορές τρομάζουν με τη διακοπή της αναπνοής και αναγκάζονται να τον ξυπνήσουν.
Υπάρχουν διάφοροι προδιαθεσικοί παράγοντες όπως
- η αύξηση του σωματικού βάρους
- οικογενής προδιάθεση
- το αλκοόλ
- η ρινική απόφραξη
- υπερτροφία αμυγδαλών και αδενοειδών εκβλαστήσεων
- διάφορα φάρμακα (ηρεμιστικά κλπ.)
- κρανιο-προσωπικές «δυσμορφίες» (μικρογναθία, μακρογλωσσία κλπ)
- ενδοκρινικές και μεταβολικές διαταραχές (υποθυρεοειδισμός , ακρομεγαλία , σύνδρομο Cushing)
- λαρυγγομαλακία
- διαταραχές του κινητικού νευρώνα κά.
Πώς εκδηλώνεται το ΣΑΥ ;
Εκτός το έντονο ροχαλητό και γενικά ανήσυχο ύπνο υπάρχει ακόμη:
- δυσκολία στην αφύπνιση
- πρωϊνοί πονοκέφαλοι
- ημερήσια κόπωση και υπνηλία (αποτελεί μία από τις αιτίες του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης)
- διαταραχή της μνήμης και της ικανότητας συγκέντρωσης της προσοχής
- ευερεθιστότητα και γενικά αλλαγή του χαρακτήρα
- σεξουαλική δυσλειτουργία-ανικανότητα
Οι συνέπειες είναι πολλές και σοβαρές
- κίνδυνος αιφνίδιου θανάτου κατά τον ύπνο
- αρτηριακή υπέρταση
- εγκεφαλικό επεισόδιο
- διαταραχές καρδιαγγειακού συστήματος
- τροχαία ή εργατικά ατυχήματα (πολλά από τα τροχαία ατυχήματα οφείλονται στο σύνδρομο αυτό)
- ψυχολογικές και ενδοκρινολογικές διαταραχές
Για το λόγο αυτό θα πρέπει να διαγνωσθεί και να θεραπευθεί έγκαιρα.
Η διάγνωση γίνεται με τη λεγόμενη «πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου» ή απλά «μελέτη ύπνου» όπου κατά τη διάρκεια του νυκτερινού ύπνου ο υπό εξέταση ασθενής «συνδέεται» με ειδικό μηχάνημα το οποίο καταγράφει διάφορες παραμέτρους όπως επεισόδια ροχαλητού,άπνοιας και υπόπνοιας,οξυγόνωση αίματος,καρδιακό ρυθμό κλπ . Έτσι το πρωϊ είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν πάσχει κάποιος από το απνοϊκό σύνδρομο και σε τι βαθμό ώστε ανάλογη να είναι και η θεραπευτική προσέγγιση.Τελειώνοντας θα πρέπει να σημειωθεί ότι το σύνδρομο της άπνοιας του ύπνου θεραπεύεται πάντα.
Η θεραπεία σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι χειρουργική,συνήθως όμως αντιμετωπίζεται με ειδικό μηχάνημα συνεχούς θετικής πιέσεως των αεραγωγών (C-PAP,εικ.2),το οποίο διαθέτει μία μάσκα που εφαρμόζεται στη μύτη του ασθενούς (εικ.3) και φυσάει τον αέρα με πίεση,έχοντας σαν αποτέλεσμα οι ανώτεροι αεραγωγοί να μην κλείνουν κι έτσι καταργούνται οι άπνοιες και ο ασθενής κοιμάται φυσιολογικά.
(*) ευχαριστούμε τον πλοίαρχο του Ε.Ν. κ.Λαζάρου Ιωάννη,που φιλοτέχνησε το σκίτσο