Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ),Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) είναι ένας γενικός όρος που περιλαμβάνει διάφορες ονομαζόμενες παθήσεις (Χρόνια βρογχίτιδα,Πνευμονικό εμφύσημα,Χρόνια αποφρακτική νόσος των αεραγωγών,κλπ) οι οποίες όμως στην ουσία είναι είναι απόψεις του ιδίου προβλήματος.Πρόκειται για χρόνια πάθηση, βραδείας εξέλιξης,η οποία χαρακτηρίζεται από απόφραξη των αεραγωγών (παρεμπόδιση της ροής του αέρα).Η σημαντικότερη αιτία της είναι το κάπνισμα.Όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση στον καπνό των τσιγάρων (ποσότητα τσιγάρων ημερησίως και χρόνια καπνίσματος),τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για ανάπτυξη της νόσου.Αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας σε όλο τον κόσμο.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Εξαρτώνται από τη βαρύτητα της νόσου

Στην ήπια μορφή της,το μόνο σύμπτωμα που υπάρχει συνήθως είναι ο λεγόμενος "τσιγαρόβηχας".

Στη μέτρια μορφή της,εκτός από το βήχα,μπορεί να έχουμε αυξημένη απόχρεμψη και μικρού βαθμού δύσπνοια ή/και συριγμό στην κόπωση.

Στη βαριά μορφή της,έχουμε συχνά επεισόδια με βήχα και συριγμό καθώς και δύσπνοια η οποία μπορεί να υπάρχει και στην ανάπαυση,επίσης κυάνωση,περιφερικό οίδημα.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση τίθεται συνήθως από τα ίδια τα συμπτώματα,αποδεικνύεται δε με τη σπιρομέτρηση.

Έτσι όταν η FEV1 είναι μικρότερη από 80% της προβλεπόμενης και το πηλίκο FEV1/VC μικρότερο από 70% της προβλεπόμενης σημαίνει ότι υπάρχει απόφραξη στους αεραγωγούς.Η βαρύτητα της νόσου καθορίζεται από την τιμή της FEV1:

• Ήπια ΧΑΠ όταν η FEV1 είναι 60-80% της προβλεπόμενης
• Μέτρια ΧΑΠ όταν η FEV1 είναι 40-59% της προβλεπόμενης
• Βαριά ΧΑΠ όταν η FEV1 είναι μικρότερη από 40% της προβλεπόμενης

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

α.μη φαρμακευτική

• Το σημαντικότερο είναι η διακοπή του καπνίσματος
• Η σωματική άσκηση
• Η απώλεια βάρους σώματος (σε περίπτωση παχυσαρκίας)
• Το αντιγριππικό εμβόλιο

β.φαρμακευτική

Α. Βρογχοδιασταλτικά φάρμακα

• Εισπνεόμενα φάρμακα
• Θεοφυλλινούχα (διατίθεται σε: χάπι,υπόθετο,σιρόπι και σε ενέσιμη μορφή)

Β. Κορτιζόνη (3 μορφές: εισπνεόμενη,χάπι,ενέσιμη)

Γ. Οξυγόνο

Επειδή η ΧΑΠ και το βρογχικό άσθμα παρουσιάζουν ομοιότητες,θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η απόφραξη που παρατηρείται στη ΧΑΠ είναι μόνιμη σε αντίθεση με το βρογχικό άσθμα όπου στα μεσοδιαστήματα των παροξυσμών οι ασθενείς είναι ελεύθεροι συμπτωμάτων και η σπιρομέτρησή τους φυσιολογική.Επίσης η ανταπόκριση στη βρογχοδιαστολή είναι σημαντική και αποτελεί τον κανόνα για εκείνους που πάσχουν από βρογχικό άσθμα.

Παραθέτουμε 3 φωτογραφίες: η πρώτη φωτογραφία δείχνει ένα φυσιολογικό πνεύμονα,οι άλλες 2 είναι από καπνιστές

Παραθέτουμε μια εκπληκτική φωτογραφία ασθενούς με ΧΑΠ που υποβλήθηκε σε αξονική τομογραφία στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, η οποία δείχνει με πολύ γλαφυρό τρόπο την αιτία της νόσου (ευχαριστούμε θερμά τον κ. Ν.Μποντόζογλου για την παραχώρηση της άδειας να δημοσιεύσουμε τη φωτογραφία)